HIMARS: Όπλο για το σήμερα

ΑΜΥΝΑ - 21/01/2023. Συντάκτης: Defendia Newsroom

Εδώ και μερικούς μήνες ο Ουκρανικός στρατός έχει απελευθερώσει το Κέρσον (Χερσώνα) από τις ρωσικές δυνάμεις κατοχής, ενώ παράλληλα η εξέλιξη αυτή έρχεται λίγο μετά την πρώτη μεγάλη αντεπίθεση των Ουκρανών στην περιοχή του Χαρκόβου και την εξουδετέρωση πολλαπλών ρωσικών BTGs. Κύριο ρόλο σε αυτή την εξέλιξη έχουν παίξει τα δυτικά οπλικά συστήματα που έχουν στη διάθεση τους οι Ουκρανικές δυνάμεις, αν και έχουμε δει το IRIS-T να καταρρίπτει πολλαπλούς ρωσικούς πυραύλους cruise, είδαμε από την αρχή της εισβολής την ανωτερότητα του Javelin και του NLAW, έναντι των ρωσικών αρμάτων μάχης, εντούτοις η αλλαγή της ισορροπίας δυνάμεων, ήρθε όταν οι ΗΠΑ παραχώρησαν τα πρώτα M142 High Mobility Artillery Rocket Systems, γνωστά και ως HIMARS.

Credits: Lockheed Martin

Από την άφιξη των HIMARS, μέχρι και την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, παρατηρείται μια έντονη δραστηριότητα τους, τόσο εντός της Ουκρανίας με πλήγματα σε ρωσικά κέντρα διοίκησης, τακτικές μονάδες, αλλά και στρατηγικές υποδομές. Την ίδια περίοδο εντός της Ρωσικής επικράτειας άρχισαν να συμβαίνουν αντίστοιχα χτυπήματα, τόσο με loiter ammunition, όσο και με ρουκέτες από HIMARS, η συνειδητοποίηση ότι οι Ουκρανικές δυνάμεις έχουν την δυνατότητα πληγμάτων ακριβείας, σε μεγάλη απόσταση, και χωρίς την απώλεια των πλατφόρμων τους, ανάγκασε τους Ρώσους να αλλάξουν το δόγμα τους και να περιορίσουν τις επιθετικές επιχειρήσεις τους σε αστικό αγώνα και βραχεία προέλαση υπό την κάλυψη του πυροβολικού τους, το οποίο ακόμα διαθέτει αριθμητικό πλεονέκτημα έναντι του Ουκρανικού πυροβολικού.

Credits: US Embassy Estonia

Ένα ερώτημα που πολλές φορές προκύπτει σε συζητήσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία και την επιχειρησιακή επίδοση του HIMARS: Είναι το κατά πόσο θα ωφελούσε τον Ελληνικό Στρατό η προσθήκη του εν λόγω συστήματος και κατά πόσο θα άλλαζε την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Στην περίπτωση της Ελλάδας υπάρχει ένα σοβαρό ζήτημα: Η Ελλάδα έχει ανάγκη να καλύψει το κενό στην διαφορά των αριθμών και της ποιότητας μεταξύ του τουρκικού και του ελληνικού πυροβολικού.

U.S. Army Soldiers assigned to Alpha Battery, 3rd Battalion, 27th Field Artillery Regiment (HIMARS), 18th Field Artillery Regiment, Fort Bragg, N.C., fire a M142 High Mobility Artillery Rocket System at Fort Greely, Alaska, Oct. 19, 2018, during Red Flag-Alaska 19-1. Their unit was tasked to provide long-range artillery support during RF-A, allowing the unit to showcase its capabilities and develop relationships with other services. Some capabilities of the M142 HIMARS include long-range lethality, the ability to be loaded unto an aircraft and flown anywhere location in the world, and extreme range precision to reduce collateral damage. (U.S. Air Force photo by Airman 1st Class Jonathan Valdes Montijo)

Η τουρκική αμυντική βιομηχανία τα τελευταία χρόνια γνωρίζει άνθιση και πλέον είναι στο σημείο να έχει την δυνατότητα να εξάγει τα προϊόντα της σε τρίτες χώρες. Στον αντίποδα η ελληνική αμυντική βιομηχανία μένει στάσιμη και παρά τα πολύ σημαντικά εξοπλιστικά προγράμματα που εκτελεί το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, εντούτοις οι ελληνικές εταιρείες μένουν με πολύ μικρά συμβόλαια, και με προϊόντα που κατά βάση δεν έχουν την δυνατότητα να μπουν σε γραμμή παραγωγής. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία επένδυσε σημαντικά στο πυροβολικό της και την δυνατότητα να πλήττει στόχους εδάφους σε αποστάσεις έως και 300 χλμ με την χρήση εγχώριας παραγωγής MLRS (T-300, T-122, κτλ), καθώς και πυρομαχικών κατευθυνόμενων και μη. Η διαφορά ποιότητας και ποσότητας μεταξύ των δύο όπλων είναι σημαντική:

Τουρκικό Πυροβολικό:

• 300 Firtina I/II
• 160 T-122 Sakarya
• 240 T-300 Kasirga
• 12 M270
• 360 M52 (Αναβαθμισμένα)
• 400 Panter
• 219 M-110 (σε φάση αποθήκευσης)
• 1700 towed πυροβόλα διαφόρων διαμετρημάτων

Ελληνικό Πυροβολικό:

• 418 M-109  (A5, GEA2, GEA1, A2, A1B)
• 36 M270
• 116 RM-70
• 25 Panzer 2000
• 145 M-110 (με σοβαρές ελλείψεις στα πυρομαχικά)
• 700 towed πυροβόλα διαφόρων διαμετρημάτων

Όπως μπορούμε να δούμε, το τουρκικό πυροβολικό διαθέτει περισσότερα και πιο σύγχρονα μέσα για να φέρει σε πέρας την αποστολή του. Το τουρκικό πυροβολικό έχει ως βασικό κομμάτι του δόγματος του την πλήρη εξουδετέρωση εχθρικών τακτικών μονάδων και υποδομών στα πρώτα 40-50 χλμ του μετώπου, καθώς είναι μια εμβέλεια την οποία τα περισσότερα μέσα του πυροβολικού τους μπορούν να καλύψουν, δημιουργώντας ένα περιβάλλον υψηλού κορεσμού των εχθρικών δυνάμεων. Στον αντίποδα βλέπουμε το ελληνικό πυροβολικό να διαθέτει λιγότερα και κατά βάση παλαιότερα μέσα για να μπορεί να πλήξει τις εχθρικές μονάδες και υποδομές. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων καλείται εντός της τρέχουσας δεκαετίας, να καλύψει την ποιοτική και ποσοτική διαφορά στο πυροβολικό, χωρίς την δυνατότητα να στηριχθεί στην εγχώρια βιομηχανία και δίχως υψηλούς οικονομικούς πόρους, όπως αντίστοιχα της Πολεμικής Αεροπορίας και του Πολεμικού Ναυτικού.

Μία άμεση λύση στο ζήτημα θα ήταν η ανταλλαγή ρωσικών συστημάτων που διαθέτει η Ελλάδα, όπως τα Tor M1, OSA, ακόμα και των S-300, με αντάλλαγμα δυτικά συστήματα όσων αφορά το Ελληνικό πυροβολικό, και ειδικότερα το όπλο που έχει “κλέψει την παράσταση” στην Ουκρανία: Το M142 HIMARS, με παράλληλη αγορά Precision Strike Missiles (PrSMs), ώστε να μπορεί η Ελλάδα να εκτελέσει στρατηγικά και τακτικά χτυπήματα στην τουρκική ενδοχώρα. Το μεγάλο πρόβλημα από αυτή την κίνηση βέβαια, είναι ότι η Ελλάδα θα χρειαζόταν άμεσα αγορά αντιαεροπορικών συστημάτων μικρής και μεσαίας εμβέλειας, καθώς θα υπάρχει κενό στην αντιαεροπορική της “ομπρέλα”, από την άλλη θα θέλαμε να θυμίσουμε ότι η αδράνεια δεν είναι στρατηγική επιλογή, αλλά τακτική ήττα: Σε λίγα χρόνια όλα τα οπλικά συστήματα του Ελληνικού Στρατού που είναι ρωσικής προέλευσης, θα βρίσκονται πρακτικά εκτός μάχης, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι κυρώσεις του 2014, αλλά και η παλαιότητα των εν λόγω συστημάτων, καταδεικνύουν ότι σύντομα δεν θα έχουν κάποια αξία στο πεδίο της μάχης.

Credits: Oleg Danylov

Πεποίθηση μας είναι ότι το ΓΕΕΘΑ γνωρίζει καλύτερα το ζήτημα και θα πάρει τις σωστές αποφάσεις. Το ζήτημα όμως είναι πολύ σοβαρό, καθώς τυχόν ανεπάρκεια του Ελληνικού πυροβολικού να πλήξει τις εχθρικές δυνάμεις, θα σήμαινε καταστροφικά αποτελέσματα σε μια ενδεχόμενη σύγκρουση. Η προμήθεια μίας πυροβολαρχίας HIMARS (24 συστήματα), θα έδινε πολύ μεγάλη ανάσα στο δοκιμαζόμενο πυροβολικό, θα απελευθέρωνε τις κινήσεις των επιτελείων όσων αφορά μελλοντικές αναβαθμίσεις-αγορές συστημάτων, καθώς και θα έδινε στην Τουρκία μία νέα απειλή, αντίστοιχη του SCALP-EG που όταν τον προμηθεύτηκε η ΠΑ, η Τουρκία φάνηκε έντρομη, καθώς πλέον η Ελλάδα θα είχε δυνατότητα στρατηγικού πλήγματος σε αποστάσεις άνω των 250-300 χλμ, με τα HIMARS και τον PrSM, η Ελλάδα θα μπορεί να εκτελέσει τα ίδια χτυπήματα σε αποστάσεις άνω των 500 χλμ. Ακόμα και χωρίς ανταλλαγή με ρωσικά συστήματα, μία δυνητική αγορά του HIMARS θα ήταν αποδοτικότατη για τον Ελληνικό Στρατό, τόσο τακτικά, όσο και στρατηγικά.

Αναβάθμιση των M-270 MLRS

Θα ρωτήσει βέβαια κάποιος: Και αν οι ΗΠΑ δεν αποδεσμευουν τον PrSM? Τότε η Ελληνική πλευρά μπορεί να αιτηθεί αναβάθμιση των M270 και των ATACMS που διαθέτει, με παραχώρηση (ή αγορά σε προνομιακή τιμή) νέων ATACMS, η οποία με την με την προσθήκη των HIMARS, καθώς με αυτό τον τρόπο, θα αποκτήσει 36+24 πλατφόρμες με δυνατότητα βολής σύγχρονων ATACMS σε αποστάσεις περί τα 300 χλμ, επαρκέστατη απόσταση για την καταστροφή των τουρκικών στρατηγικών υποδομών. Αξίζει να σκεφτούμε ότι με πολύ λιγότερα συστήματα η Ουκρανία κατάφερε να προξενήσει χάος στις αντίστοιχες ρωσικές δυνάμεις εισβολής, και μάλιστα σε ένα εκτεταμένο μέτωπο, ας αναλογιστούμε τι θα συμβεί στον Έβρο αν οι Τουρκικές δυνάμεις της 1ης Στρατιάς (120.000 στρατιώτες περίπου), αποφασίσουν να εκτελέσουν επιθετικές ενέργειες εκεί, σε ένα μέτωπο 200 χλμ και όχι ένα μέτωπο 700 χλμ, όπως αυτό της Ουκρανίας αυτή τη στιγμή.

Πέρα του PrSM και του ATACMS όμως, η Ελλάδα θα είναι σε θέση να ζητήσει νέες ρουκέτες, τόσο για τα M270, όσο και για τα HIMARS. Ρουκέτες όπως η φονική M30A1, M31, αλλά και GMLRS (αργότερα) θα μπορούν να αγοραστούν ή να παραχωρηθούν προς την Ελλάδα για οπλικά συστήματα του Ψυχρού Πολέμου. Η δύναμη του HIMARS ωστόσο δεν βρίσκεται μόνο στα όπλα του, αλλά κυρίως στην ταχύτητα του: Σύμφωνα με τους Ουκρανούς χειριστές, το σύστημα μπορεί να ρίξει και να ξαναοπλίσει σε 4 μόλις λεπτά! Ενώ οι ίδιοι οι Ουκρανοί όταν τα χρησιμοποιούν, προτιμούν να οπλίζουν, να ρίχνουν και να αλλάζουν γρήγορα θέση μέσα στο σκοτάδι της νύχτας μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, ουσιαστικά εκτελώντας επιχειρήσεις hit n run με όπλα με εμβέλεια 70-100 χλμ.

Credits: US Army

Τα HIMARS είναι πολλαπλασιαστές ισχύος, με μεγάλη δύναμη πυρός, ευστοχία και ταχύτητα. Μία πυροβολαρχία HIMARS είναι σε θέση να εμπλέξει και να εξουδετερώσει πολλαπλές εχθρικές δυνάμεις, τόσο σε επίπεδο τακτικών μονάδων και υποδομών, όσο και σε ρόλο αντι-πυροβολικού, έναν ρόλο που στον Ελληνικό Στρατό ελάχιστα όπλα μπορούν να παίξουν. Με δεδομένο ότι το HIMARS θα διαθέτει επαρκή στοιχεία στόχευσης, είναι σε θέση να εκτελέσει οποιαδήποτε αποστολή και σε συνεργασία με τα υπόλοιπα μέσα του πυροβολικού, να επιφέρει άμεση και αποτελεσματική υποστήριξη στις φίλιες δυνάμεις.